Merhaba!

Bilim Merkezi'nin blogunda Bilim Merkezi ve bilimle alakalı her konuda bilgi edinebilirsiniz.

24 Şubat 2011 Perşembe

Modern Kimyanın Kurucusu




Antoine Lavoisier (1743-94) Paris'te doğdu. Avukatlık eğitimi aldı ama bilimle ilgilenmeye başladı ve bilimsel çalışmalarını desteklemek için vergi tahsildarlığı yaptı. Vergi tahsildarları Fransız Devrimi'nin önderlerinin hiç hoşlanmadığı insanlardı dolayısıyla idam edilen insanlardan biri oldu.


Oksijen'in Adının Verilmesi
Lavoisier, yanma sürecinin izlenmesi için bir sürü deney yaptı. Öncesinde ve sonrasında dikkatle tartarak bir takım maddeleri açık havada ısıttı. Elde ettiği  sonuçlar maddelerin ağırlık kaybetmekten çok, genellikle daha çok ağırlaştığını gösterdi. Bu da onu, maddelerin havadan bir şeyler soğurması gerektiği sonucuna götürdü. Bu maddenin Priestly'nin tanımladığı gaz olduğunu gösterdi ve ona yeni bir ad vererek OKSİJEN dedi. Bir maddenin oksijenle birleşmesi biçiminde de dile getirdiği yanma tanımı, bugün hala kullanılmaktadır. Her tür yanmanın oksijen ilavesini gerekli kıldığını kanıtlayan ilk kişidir. Yaptığı çalışmalar, simyadan miras kalan birçok yanlış düşünceden kurtulmayı sağlamıştır. 
Priestly'nin oksijeni açıkladığı tanım ise "flojistonlu hava" idi.

17 Şubat 2011 Perşembe

İvme nedir?

İvme, belirli bir yönde hareket etmekte olan bir cismin hızının belirli bir zaman aralığındaki değişim miktarıdır. Başka bir deyişle ivme, bir cismin hızının değişim hızıdır. Hız ise, hareketli bir cismin belirli bir zaman aralığında aldığı yolun uzunluğudur ve fizikte hız her zaman hareketin yönüyle birlikte belirtilir. İvme genellikle hızın artması olarak düşünülür, ama fizikte ivme hızın azalması anlamına da gelir.
Cisimlerin hareketleri her zaman sabit hızlı hareket biçiminde olmaz. Gidilen yolun durumuna göre bazen hızlanma bazen de yavaşlama olur. Eğer cisim gittikçe hızlanıyorsa, hızın değeri zamanla büyürken, yavaşlayan cisimlerde hız küçülür. Buna göre, hızlanan cisim bir an öncesinden daha çok yol almaya, yavaşlayan cisim de daha az yol almaya başlar.
 İvme, hızın birim zamandaki değişim miktarı olarak tanımlanır. t1 anındaki hız V1 iken, t2 anındaki hız V2 olan bir cismin ivmesi DV = V2 - V1 ve bu hız değişimi içen geçen süre Dt = t2 - t1'dir. Hızın birim zamandaki değişimi yani ivme ise şu şekilde formülleştirilir a = DV / Dt. İvmenin birimi ise m/s2'dir. 


İvme ve Kuvvet:

Bir otomobil ya da bisikletin hızını değiştirmek için belirli bir kuvvetin uygulanması gerekir. Otomobili durdurmak için sürücü fren pedalına basınca, tekerleğin iç kesimindeki fren pabuçları tekerleğe sıkıca yapışır; işte bu fren pabuçları ile tekerlek arasındaki sürtünme kuvveti otomobili durdurur. Sürtünme kuvveti ne kadar büyükse, otomobil o kadar çabuk durur. Bunun tersine, eğer otomobil çok çabuk hızlandırılmak isteniyorsa, sürücü gaz pedalına sertçe basar ve bunun sonucunda motora daha çok yakıt gider. Böylece motora beslenen ek enerji daha büyük bir kuvvetin oluşmasına yol açarak otomobilin daha kısa sürede hızlanmasını yani ivmelenmesini sağlar.
Bazı durumlarda hızlanma çok daha çabuk gerçekleşir, yani ivme daha büyük olur. Örneğin raketle vurulan bir top ya da silahtan ateşlenen bir mermi, kendisini iten kuvvet daha üzerinden kalkmadan çok çabuk ve çok büyük bir ivme kazanır. Bu cisimlerin çok büyük hızlara ulaşmaları için geçen süre çok kısadır ve saniyenin bindelik kesirleriyle ölçülür. Bir cismin bu kadar büyük bir ivme kazanabilmesi için o cisme etki eden kuvvetin de çok büyük olması gerekir.




15 Şubat 2011 Salı

Kış Bilim Okulu Bitti.

http://www.facebook.com/video/video.php?v=10150102587414556

Bilim Merkezi'nin 6 senedir düzenlediği Kış Bilim Okulu videomuz için tıklayın. 87 öğrenci ile gerçekleştirdiğimiz bu proje her sene olduğu gibi yine çok eğlenceli ve bilgilendirici geçti.










14 Şubat 2011 Pazartesi

Galileo Galilei



15 Şubat 1564 yılında İtalya’nın Pisa şehrinde doğan Galileo Galilei, dönemin ünlü müzikçilerinden Vincenzo Galile­i’nin oğlu olan Galileo,İtalyan fizikçi, matematikçi, gökbilimci ve filozofudur. 


1581'de Pisa Üniversitesinde tıp tahsiline başladı, ancak parasızlıktan okulu terk etti. 1583'ten itibaren matematiğe ilgi duyan Galilei, bu konudaki çalışmaları sayesinde 1589'da Pisa'da profesörlük elde etti.


Sarkacın, yüzen cisimlerin ve hareketin Aristo fiziğinden farklı bir düşünceyle matematiksel olarak ele alınması gerektiğine inanan Galilei, Pisa Kulesinden ağırlık düşürerek Aristo'nun yanlışlığını açıkça gösterdi. Bu davranışı yaşlı profe­sörlerle anlaşmazlığa düşmesine sebep oldu. 1592'de Pisa'yı terk ederek, Padova Üniversitesi matematik kürsüsüne geldi.


1611'de Roma'ya gitti ve oradaki Bilim Akademisi'ne üye seçildi. Floransa'ya dönüşünde hidrostatik üzerine pek çok profesörün itirazına sebep olan kitabı ile 1613'te güneş lekeleri üzerine yazdığı eserini yayınladı. Bu eserinde Kopernik sistemini açık bir şekilde müdafaa etti. Bundan dolayı papazların ağır hücumuna uğradı. 1615'te bizzat Roma'ya giderek iddiasını müdafaa eti. Ancak 1616'da Papa Beşinci Paul tarafından kitaplarını tetkik için bir komisyon kuruldu. Bu komisyon Galileo'nun kitaplarını yasaklamadı. Sadece dünyanın döndüğü iddiasından vazgeçmesini istedi.


Galilei, bir müddet bilimin pratik yönüne döndü, mikroskobu geliştirdi. Ancak 1618'de üç kuyruklu yıldızın görülmesiyle kiliseyle münakaşaya girdi. Arkadaşının Sekizinci Urban olarak Papa seçilmesinden cesaret alarak yazdığı "İki Kainat Sistemi Üzerine Konuşmalar" adlı eserini 1632'de yayınladı. Ancak kitabı daha önce yapılan uyarılarla çeliştiği söylentilerine rağmen Roma’da mahkemeye çağrıldı. 1633'te bu kitap yasaklandı ve kendisi müebbet hapse mahkum edildi.

Yetmiş yaşında hapsedilen Galilei'nin gözleri kör oldu ve 1642 yılında hapiste
öldü.



Önemli sözleri:
  • Her şeyi bilme şeklindeki bu kendini beğenmiş küstahlığın temeli hiçbir zaman hiçbir şeyi anlamamış olmaktan başka birşey değildir. Bir kerecik bile olsa, tek bir şeyi tam olarak anlama deneyimi olan ve bilginin nasıl elde edildiğini gerçekten duyumsamış olan bir kimse, kendisinin hiç anlamadığı, sonsuz sayıda başka hakikatlerinde var olduğunu fark eder.
  • Yine de dönüyor!
  • Kuşku,bilimin babasıdır.
  • İki gerçek birbiriyle asla çelişmez.
  • Tabiatın kitabı, matematiksel sembollerle yazılmıştır.

11 Şubat 2011 Cuma

Thomas Edison

Bugün Thomas Edison'un 146. doğum günü. Kendisini biraz tanıyalım.
  • 10 yaşlarında evinin bodrumunda kendine bir kimya laboratuvarı kurdu.
  • 1868'de kendine atölye kurdu ve aynı yıl geliştirdiği elektrikli bir oy kayıt makinasının patentini aldı. Bu ilgi toplamasına rağmen satılmadı.
  • Edison, Western Union Telegraph company'den geliştirilmekte olan telgraflı kayıt aygıtları üzerinde yetkinleştirme çalışması yapma önerisi aldı. Bunun üzerine bir arkadaşı ile birlikte Edison Universal Stock Printer mühendislik şirketini kurdu. 
  • Bir süre sonra imalathanesini kapatarak New Jersey'deki Menlo Park'ta bir araştırma laboratuvarı kurdu ve tüm zamanını yeni buluşlar yapmaya yönelik çalışmalara ayırdı.
  • Ses dalgalarının dinamiği üzerine yaptığı çalışmalardan yararlanarak 1877'de sesi kaydedip yineleyebilen gramafonu geliştirdi. Geniş yankı uyandıran bu buluşu ününün uluslar arası düzeyde yayılmasına neden oldu.
  • Ampul 1878'de William Wallace'in yaptığı 500 mum güçündeki ark lambasından etkilenen Edison, bundan daha güvenli olan ve daha ucuz bir yöntemle çalışan yeni bir elektrik lambasını geliştirme çalışmasına girişti. Oksijenle yanan elektrik arkı yerine havası boşaltılmış bir ortamda(vakum) ışık yayan ve düşük akımla çalışan bir ampul yapmayı tasarlıyordu. 21 Ekim 1879'da özel yüksek voltajlı elektrik üreteçlerinden elde ettiği akımla çalışan karbon flamanlı elektrik ampulünü halka tanıttı. Üç yıl sonra New York sokakları bu lambalarla aydınlanacaktı.
  • 1887'de Menlo Park'tan New Jersey'deki West Orange'a taşınan Edison burada önceki laboratuvarlarının on katı büyüklüğünde Edison Laboratuvarını açtı. 
  • Nicola Tesla ile bir dönem beraber çalışmalarına rağmen sonrasında aralarında hep rekabet olmuştur.
  • Sesi kaydedip tekrarlayabilen gramafonu geliştirdi.
  • Tarihteki ilk ses kaydını yapmıştır.
  • Edison etkisi denen olayı gerçekleştirdi; yani ısıtılmış bir filamanın moleküler boşlukta elektron yayılmasını buldu.
  • Tam 1093 tane buluşu vardır.


Önemli sözleri:
  • Hiç yanılmadım, 10000 işe yaramayan yol buldum.
  • Biz hiçbir şeyin milyonda birini bile bilmiyoruz.
  • Hayatın en büyük hataları, başarıya ne kadar yaklaştıklarını bilmeyen insanların vazgeçmelerinden dolayı olur.
  • Sıkı bir çalışmanın yerini hiç bir şey alamaz. Deha %1 ilham ve %99 terdir.



Bilim Merkezi Atölyeleri

Bilim Merkezi'nde okul gezilerine eklenebilecek çeşitli atölyeler bulunuyor. Bunlar;


  • Dinazor ve Fosil Atölyesi
  • Uzay Atölyesi
  • Bilim ve Drama Atölyesi
  • İlginç Deneyler Atölyesi
  • Bilim-İllüzyon Atölyesi
  • Nanoteknoloji Atölyesidir. 
Bu atölye eğitimleri yaş gruplarına göre değişmektedir. Rezervasyon yaparken atölyeler hakkında bilgi edinmeyi unutmayın.


Tel: 0212 266 00 46
Mail: info@bilimmerkezi.org.tr
Adres: Hakkı Yeten Cad. Polat Tower Yanı 18/A Fulya İstanbul

Bilim Merkezi Tanıtımı

Bilim Merkezi 80’in üzerinde deney ünitesinin yer aldığı; fizik, kimya, matematik, geometri, biyoloji, mekanik, beyin, elektronik, uzay ve yanılsamalar alanlarıyla ilgili deney üniteleri aracılığıyla, ziyaretçilerinin bilimin ana dalları hakkında temel bilgilere sahip olmasını hedefleyen bir merkezdir.
Bilim Merkezi hedeflerine ulaşmak amacıyla, deprem ve yangın eğitim birimi, dev mikroskoplar, zeka oyunları, 20 milyon yıllık ağaç, planetaryum, kara delik, fizik üniteleri gibi çeşitli üniteler oluşturmuş ve bu üniteler; deneyler, internet eğitim programları, proje yarışmaları, toplantı ve konferanslarla desteklenmiştir.
Deney üniteleri arasında bulunan Yangın ve Deprem Eğitim Birimleri’nde, eğitmenler tarafından verilen deprem ve yangın afetlerine hazırlık eğitimleri, ziyaretçilerin bu konulardaki bilgilerini pekiştirmektedir. Bir deprem simülatörünü de barındıran Bilim Merkezi’nde ziyaretçilerin; deprem öncesinde alınabilecek önlemler ve hazırlıklar hakkında bilgilendirilmesinin yanı sıra deprem simülasyon odasında gerçek bir deprem anını yaşayarak öğrenmeleri sağlanmaktadır. Eğitim programı kapsamında deprem anında oluşabilecek yangın ile ilgili olarak da bilgiler aktarılmaktadır.
Bilim Merkezi’nde ayrıca Enerji Ağacı deney birimi aracılığıyla  yenilenebilir enerji konusunda eğitimler de verilmektedir. Buna ek olarak bu sene yeni sezonda Bridgestone sponsorluğunda Bilim Merkezi bünyesine kazandırılacak olan ‘Güvenli Sürüş ve Yol Emniyeti’ temalı sergi alanı ile de ziyaretçilere güvenli sürüşün 8 sırrı ve daha fazlası uzman eğitmenler tarafından öğretilecektir.
Ayda yaklaşık 8 bin kişi tarafından ziyaret edilen Bilim Merkezi; bilgi toplumu yaratmak, bilimsel düşünceyi aşılamak ve bilimi geniş kitlelere sevdirmek misyonunu gerçekleştirmek üzere bilim okulu, hafta sonu atölyeleri, sergiler, bilim şenliği, seminerler gibi aktiviteleri de hayata geçirmektedir. 
Bilim Merkezi, haftanın her günü 09.00 – 18.00 saatleri arasında gezilebilmekte ve rehberler eşliğinde uygulamalar yapılmaktadır.